Professionele houtbewerkers en andere vakmensen over heel de wereld kiezen voor de Japanse zaag omdat zij een perfect eindresultaat nastreven. Naast vakmanschap vereist dit het beste gereedschap. Voor hen is een Japanse zaag een onmisbaar onderdeel van de gereedschapskist. Japanse zagen vinden hun toepassing echter ook bij toepassingen in en om het huis. Voor diegenen die er minder bekend mee zijn leggen wij graag uit wat er zo bijzonder is aan de Japanse zaag. U zult zien dat het meer is dan alleen het land van herkomst.
De vertanding van Japanse zagen
Er zijn verschillende vertandingen mogelijk bij Japanse zagen. Onze Japanse zagen hebben een, aan de binnenzijde, 3 zijdig geslepen trapezium vertanding. Met lasergestuurde slijpmachines worden de zaagtanden individueel aangebracht en daarna tot in perfectie geslepen. De tanden zijn scherp als een scheermes en geven een perfect strakke zaagsnede, hierdoor krijgen onze Japanse zagen hun unieke zaageigenschappen.
De vertanding van onze zagen is slechts minimaal gezet zodat de zaagsnede slechts een fractie breder is dan het zaagblad. De minimaal zetting van de zaagtanden zorgt voor een perfect gladde zaagsnede en perfecte passing. En hoe fijner de vertanding, hoe fijner de zaagsnede.
Sommige Japanse zagen hebben een driehoekvertanding, deze wordt ingezet bij het schulpen (in de lengte richting van de nerf zagen). Dit type vertanding vindt men bij de tweezijdige Ryoba zagen. Hiernaast is er ook nog een ‘hybride’ vertanding. Deze speciale, combinatie, vertanding maakt het mogelijk om de zaag te gebruiken bij afkorten en in verstekzagen en ook bij schulpen. Zagen met een hybride vertanding zijn doorgaans zagen met een wat groter zaagblad, zoals de Kataba M serie.
De zaagbeweging
De meest opvallende eigenschap van Japanse zagen is dat het trekzagen zijn. Dit houdt in dat de Japanse zaag op de trekkende beweging zijn werk doet en niet zoals een westerse zaag door het hout heen geduwd hoeft te worden.
Een trekkende zaagbeweging heeft meerdere voordelen ten opzichte van een duwende beweging. De gebruiker heeft betere controle over de zaag, hierdoor kan het zaagblad veel dunner worden gemaakt. Dit heeft als resultaat dat er lichter en nauwkeuriger kan worden gezaagd. Daarnaast zorgt de trekkende beweging ervoor dat de zaag niet dubbel vouwt of vastloopt. De trekkende zaagbeweging heeft ook als groot voordeel dat er beduidend minder kracht nodig is. Met een trekkende zaagbeweging is tot 3 keer minder kracht nodig dan met een duwende zaagbeweging. U kunt dus niet alleen veel sneller zagen het kost ook nog eens veel minder kracht en inspanning.
Typen Japanse zagen
Kataba
De Kataba modellen hebben een zaagblad dat geschikt is voor afkorten, verstek zagen en soms ook schulpen (in de lengterichting van het hout zagen). De Kataba is de sterke alleskunners onder de Japanse zagen. Deze Japanse zagen zijn bij uitstek geschikt als algemene timmermanszaag en hebben een zeer brede toepassing. De zaagbladen van de Kataba zagen zijn eenvoudig verwisselbaar en voor alle afmetingen zijn reserve zaagbladen of vervang zaagbladen leverbaar. De Kataba zagen uit de Sharksaw serie hebben ook zaagbladen met een speciale hybride vertanding. Dit maakt afkorten, in verstek zagen en schulpen met het zelfde zaagblad mogelijk.
Ryoba
De Ryoba zagen hebben een kenmerkend zaagblad dat aan beide zijden geslepen is. Een zijde is bedoeld voor afkorten en de andere speciaal voor schulpen. De Ryoba zaagt snel en efficiënt zonder steeds van zaag of zaagblad te hoeven wisselen. De driehoek vertanding voor het schulpen is bij de betere Ryoba zagen aan de handgreepzijde fijner vertand dan aan het uiteinde van het zaagblad. Dit zorgt ervoor dat de gebruiker, zeker bij de grotere projecten, een stuk sneller kan zagen.
Ryoba zagen zijn er voor iedere toepassing en worden geleverd in verschillende afmetingen. Ryoba zagen vinden hun toepassing bij meubelmakers, restaurateurs, scheepsbetimmering & interieurbouw maar ook als fijne timmermanszaag en als werkplaatszaag. In Japan is de Ryoba zaag de meest gebruikte handzaag vanwege zijn vele toepassingsmogelijkheden.
Dozuki
De Dozuki zagen hebben uiterst dunne zaagbladen en een zeer fijne 3 zijdig geslepen trapezium vertanding. Deze fijnzagen worden doorgaans ingezet bij afkorten en in verstekzagen en het fijne zaagwerk. Met Dozuki zagen kunnen zeer strakke zaagsneden worden gemaakt voor nauwkeurig passend verbindingen zoals bijv. lijsten en zwaluwstaarten. Dozuki zagen zijn ook geschikt voor grote en diepe zaagsneden en forse houtconstructies.
Dozuki zagen zijn ook verkrijgbaar met rugversteviging om extra steun te geven aan het dunne zaagblad van soms slechts 0,30mm. Door de rugversteviging wordt de zaagdiepte wel beperkt tot zo’n 6 cm omdat de rugversteviging dan tegen het hout aan loopt. In de praktijk is dit doorgaans geen belemmering omdat deze Dozuki handzagen worden ingezet bij het zeer fijne zaagwerk.
De Shark Saw serie
Met de westerse gebruiker in gedachten heeft Takagi naast de traditionele Japanse zagen ook de Shark Saw lijnen ontwikkeld. De zagen zijn nog steeds te verdelen in de drie hierboven genoemde categorieën. In plaats van de traditionele houten steel is deze productlijn echter voorzien van een kunststof handgreep. Bovendien kunnen zaagbladen eenvoudig en snel worden gewisseld middels de drukknop techniek in de handgrepen. Hierdoor passen meerdere zaagbladen op dezelfde handgreep en zijn de zagen compact genoeg om op te bergen in de gereedschapskist.
De Shark Saw zagen kenmerken zich door de zeer hoge kwaliteit. De tanden van iedere Shark Saw handzaag worden middels inductie gehard en naderhand licht gepolijst. Ieder zaagblad wordt afzonderlijk onder een microscoop gecontroleerd op perfectie alvorens te worden gemonteerd en verpakt. De Shark Saw handzagen hebben daardoor dezelfde kenmerkende eigenschappen als de traditionele Japanse zaag.